सुमन कपालि म्येहालामि, संगीतकार, रेकर्डिस्ट
मन स्वाका तये थी थी ख्वाः स्वये न्ह्याः लाकि म्हाः मतिनाया तालं ग्वय् थ्व म्यें छगू इलय् तसकं बय्बय् जूगु म्ये खः । थ्व ज्वः म्येय् खः । मिजं सः सुमन कपालीया खः । छम्ह म्ये हालामि, संगीतकार अले रिकर्डिस्टकथं थःगु म्हसिका बियाच्वंम्ह वय्कः हिसि स्टुडियोया संचालक खः । न्हापा थःगु हे छेँ्य् हिसि स्टुडियो चाय्का च्वम्ह वय्कःया थौकन्हे यल पुच्वःया थुरया लिउने हिसि स्टुडियो चायेका तःगु दु ।
थौंकन्हे छि गुलि व्यस्त ? छु छु यानाच्वना ?
व्यस्त धइगु जि गुबलें मजुया । व्यस्त जुया यायेगु ज्यां बांलागु लिच्वः बिइमखु । थःगु हे स्टुडियोस म्ये रिकर्डिंग, बाय्कग्राउण्ड म्युजिक तयेगु, न्हूगु म्येय् संगीत तयेगु आदि ज्या यानाच्वना ।
कापः व कैंचीलिसे अभ्यस्त छिगु ल्हाः कीबोर्डनाप गथे त्वाय् चिन ?
अबुजुया पालंनिसें सुचिकारया ज्या यानाच्वनापिं जिपिं । पुस्तैनी ज्या कथं थःगु कर्म क्षेत्रय् ल्हाः न्ह्याकाच्वनागु खःसां पुस्तैनी रूपं हे संगीतनापया स्वापू बाज्याया पालंनिसें दूगु जुल । जिं संगीतया क्षेत्रय् पलाः मन्ह्याकाबलय् शौखया रूपय् जक संगीतनाप त्वाय् चिनातयागु खः । लिपा वसः पुनिपिंनि नं कापः बियाः हप्तादिन तक पिइगु धैर्यता मदयावन । अथेहे त्वाः त्वालय् रेडिमेड वसःया पसःत झ्वछुइक दयावबलय् पेशा संकटय् लात । अले जिं थःगु शौखयात व्यवसायया लँपुइ यंका । कैंची त्वता कीबोर्डनाप त्वाय् चिना ।
गबलेनिसेंया छिगु शौख संगीतनाप ?
मचांनिसें संगीत धालकि हुरुक्क जुइम्ह जि । हारमोनियम थाय्गुया लिसें मोटरया खापाय्, गोल्टीन बट्टाय् वा छुं नं ध्वनि वइगुु जुलकि उकि हे पासापिं मुनाः त्वालय् न्हि मधाः चा मधाः म्ये हाला अनेक बाजंया सः पिकायेगु यायेन्ह्याम्ह । छेँय् च्वना थथे थानाच्वनकि जलाखलाया न्यने यइमखु, ब्वबिइ धकाः छेँय्पिने चकंगु थासय् पासापिं नापं चान्हय् जूसां म्ये हाला अन छु दु व बस्तुइ सः वयेका म्येहालाच्वनेगु जि ।
संगीतया शिक्षा वा तालिम ?
स्कूलशिक्षा संगीतय् मखुसां मदुम्ह गुरु कुमार लाल श्रेष्ठ व धनबहादुर गोपालीनापं थ्यंमथ्यं खुला तक्क तालिम कया ।
कैंची वाये अःपु कि शब्दयात ल्वयेक संगीत तये अपू ?
कैंची वायेगु व संगीत तयेगु बिधा उथें हे खः । कचि कापःयात डिजाइन कथं मनूया म्हगलय् फीट यायेथें सुनांनं च्वयातःगु शब्दयात ज्यान बियाः व म्ये न्यनेबलय् न्हायपंया माध्यमं नुगलय् थीइ फयेकेमाः । जिगु लागि निगुलिं ज्या कर्म क्षेत्रया ज्याखः ।
थःम्ह ज्यान बिया तयागु संगीतय् फीट मजूगु सःया म्ये थ्वइबलय् छित गज्यागु अनुभव जु ?
थौंकन्हे प्रोफिशनल सिंगर सिबें ननप्रोफिशनल सिंगरत आपाः । संगीत न्यनेगु शौख जुइफु तर हालेगु नं थःगु चाहना जक पुरा यायेगु उलि बांलागु खँ ला मखु । अय्नं थःगु शौख पुरा यानाः सार्वजनिक जुइ धुंकाःया प्रतिक्रिया कयाः जक थःगु कलायात निरन्तरता बिइफुसा बांलाइ । जिगु कर्मक्षेत्र संगीत कम्पोज खत । उकिं जिं थःगु चाहना कथं वय्कःपिन्त म्ये हालेमते धायेगु थःगु प्वाथय् लाकमं प्यंकेगु जुइ । अयनं संगीतप्रति दुग्यंगु भावनादुपिन्त स्यनाबिइगु नं याना । अज्यापिन्सं न्हापांगु म्ये सिबें लिपाया म्ये तसकं मिहेनत नं याःगु दु । अले थःत सक्षम जुइका वंपिं नं दु ।
छिं म्ये छपू कम्पोज यायेमाःसा गुकथं यानादी । लय् न्हापां जुइ की शब्द ?
न्हापांला म्येया शब्द अनलिपा लय् । अन नं लिपा उगु म्ये गुगु धारया खः व कथं बाजं छ्यलेगु खँ जुइ । समग्रय् धायेगु खःसा म्येया प्रकृति म्येया भाव व लकसयात तिफ्याये धुंकाः छपू स्यल्लेगु म्येया कम्पोज जुइ ।
थौंकन्हेया म्येयात कयाः छिगु बिचाः ?
हिउपाया जमानाय् सदां छगू हे जक सवाः जुया च्वनीमखु । वसतय् आधुनिक अले विदेशीपहलं त्वपु थें झीगु संगीत व म्येय् नं विदेशी प्रभावं व्यागलं च्वंगु मदु । माहौलया खँ ल्हायेगु खःसा संगीतया बहाव थौंकन्हे धिंच्याधिंच्याकया लकसं झुमिं यंकाच्वंगु दु । न्हापाया थें मेलोडियोस वा सेन्टी पहःया म्ये ययेकेगु मयाः । वइपिं नं डान्स यायेज्यूगु पहःया म्ये जुइमाः धकाः संगीत तयेक वइ ।
(पेजथ्रीया निंतिं रेखा शाक्य पाखें न्ह्यब्वःगु अन्तरवार्ता )
